คำสั่งในการคำนวณ

เครื่องหมายและการดำเนินการในภาษา C

     การดำเนินการในการเขียนโปรแกรมภาษา C มีอยู่ 3 ประเภท  คือ  การคำนวณทางคณิตศาสตร์  การดำเนินการทางตรรกศาสตร์  และการเปรียบเทียบ  ซึ่งการดำเนินการแต่ละประเภทจะมีเครื่องหมายที่ต้องใช้เพื่อเขียนคำสั่ง สำหรับการดำเนินการประเภทนั้น ๆ ดังรายละเอียด

เครื่องหมายการคำนวณทางคณิตศาสตร์

     เครื่องหมายที่ใช้สำหรับการคำนวณทางคณิตศาสตร์ใช้ภาษา C  สรุปดังนี้

เครื่องหมาย	ความหมาย	ตัวอย่าง
+	บวก	3+2  การบวกเลข 3 บวกกับ 2 ได้ผลลัพธ์คือ 5
-	ลบ	3 - 2 การลบเลข 3 ลบกับ 2 ได้ผลลัพธ์คือ 1
*	คูณ	2*3   การคูณเลข 3 บวกกับ 2 ได้ผลลัพธ์คือ 6
/	หาร	15/2  การหาร 15 หารกับ 2 ได้ผลลัพธ์คือ 7
%	หารเอาเศษ	15%2การหารเอาเศษ 15 หารกับ 2 ได้ผลลัพธ์คือ 1
++	เพิ่มค่าขึ้น 1 โดย a++ จะนำค่าของ a ไปใช้ก่อนแล้วจึงเพิ่มค่าของ a ขึ้น 1 ++a จะเพิ่มค่าของ a ขึ้น 1 ก่อนแล้วจึงนำค่าของ a ไปใช้	b=a++; จะมีความหมายเทียบเท่ากับ 2 บรรทัดต่อไปนี้ b=a; a=a+1; b=++a; จะมีความหมายเทียบเท่ากับ 2 บรรทัดต่อไปนี้ a=a+1; b=a;
--	ลดค่า 1 โดย a-- จะนำค่าของ a ไปใช้ก่อน แล้วจึงลดค่าของ a ลง 1 --a จะลดค่าของ a ลง 1 ก่อน แล้วจึงนำค่าของ a ไปใช้	ิb=a--; จะมีความหมายเทียบเท่ากับ 2 บรรทัดต่อไปนี้ ิb=a; a=a-1; b=--a; จะมีความหมายเทียบเท่ากับ 2 บรรทัดต่อไปนี้ a=a-1; b=a;

ตัวดำเนินการเปรียบเทียบ

     ใช้เปรียบเทียบค่า 2 ค่าเพื่อแสดงการเลือก ซึ่งโปรแกรมโดยทั่วไปใช้ในการทดสอบเงื่อนไขตามที่กำหนด
การเปรียบเทียบโดยการเท่ากันของ 2 ค่าจะใช้เครื่องหมาย ==

เครื่องหมาย	ความหมาย	ตัวอย่าง
>	มากกว่า	a > b   a มากกว่า b
>==	มากกว่าหรือเท่ากับ	a >= b a มากกว่าหรือเท่ากับ b
<	น้อยกว่า	a < b   a น้อยกว่า b
<==	น้อยกว่าหรือเท่ากับ	a <= b a น้อยกว่าหรือเท่ากับ b
==	เท่ากับ	a == b a เท่ากับ b
!=	ไม่เท่ากับ	a != b  a ไม่เท่ากับ b

ตัวดำเนินการตรรกะ

ความหมาย
การดำเนินการเปรียบเทียบค่าทางตรรกะ( และ หรือ ไม่)

เครื่องหมาย	ความหมาย	ตัวอย่าง
&&	และ	x < 60 && x > 50   กำหนดให้ x มีค่าในช่วง 50 ถึง 60
||	หรือ	x == 10 || x == 15     กำหนดให้ x มีค่าเท่ากับตัวเลข 2 ค่า คือ 10 หรือ 15
!	ไม่	x = 10  !x  กำหนดให้ x ไม่เท่ากับ 10

การเขียนนิพจน์ในภาษา C

     นิพจน์ในภาษา C ก็คือ การนำข้อมูลและตัวแปรในภาษา C มาดำเนินการด้วยเครื่องหมายทางคณิตศาสตร์  ตรรกศาสตร์  หรือเครื่องหมายเปรียบเทียบในภาษา C เป็นตัวสั่งงาน  ดังตัวอย่าง

ลำดับความสำคัญของเครื่องหมาย

          ส่วนใหญ่นิพจน์ที่เขียนขึ้นในโปรแกรมมักจะซับซ้อน  มีการดำเนินการหลายอย่างปะปนอยู่ภายในนิพจน์เดียวกัน 

ลำดับความสำคัญ	ลำดับความสำคัญจากสูงไปต่ำ
1	( )
2	!,++,- -
3	*,/,%
4	+,-
5	<,<=,>,>=
6	= =,!=
7	&&
8	||
9	*=,/=,%=,+=,-=

ตัวอย่างการทำงานของโอเปอเรเตอร์

จงหาค่าของนิพจน์  8 + 7 * 6

วิธีทำ
1.  ให้สังเกตที่ตัวโอเปอเรเตอร์ก่อนเสมอว่ามีโอเปอเรเตอร์อะไรบ้าง  ในที่นี้มี + และ *
2.  ทำการไล่ลำดับความสำคัญของโอเปอเรเตอร์ทั้งหมดเปรียบเทียบกัน จากตัวที่มีลำดับความสำคัญสูงสุดไปยังตัวที่มีลำดับสำคับต่ำสุด

ลำดับความสำคัญจากสูงไปต่ำ	โอเปอเรเตอร์
	*
	+

3.  จากข้อ  2  จะได้ลำดับการทำงานเป็นดังนี้
     ขั้นที่  1  7 * 6 = 42
ื     ขั้นที่  2  8 + ค่าที่ได้จากขั้นที่  1
                  = 8 + 42
                          = 50
ดังนั้น          8 + 7 * 6 = 50

จงหานิพจน์ต่อไปนี้

x*y - 20%z
1)	x * y
2)	20%z
3)	1) - 2)
(a - b)*10/c && d + 5
1)	a - b
2)	1)*10
3)	2)/c
4)	d+5
5)	3) && 4)
(a + b) * 4 = = c%d(e+10)
1)	a + b
2)	e + 10
3)	1) * 4
4)	d * 2)
5)	c %4)
6)	3) = = 5)